عفونت زخم زمانی رخ میدهد که میکروب هایی مانند باکتری به پوست آسیب دیده زخم دسترسی پیدا کرده و در داخل آن رشد کنند. علائم عفونت زخم میتواند شامل افزایش درد، تورم و قرمزی باشد. عفونت های شدیدتر ممکن است باعث تهوع، لرز یا تب شوند.
یک فرد ممکن است بتواند عفونت های جزئی زخم را در خانه درمان کند. با این حال، افراد مبتلا به عفونت زخم شدیدتر یا مداوم باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشند.
این مقاله پیشگیری، شناخت و درمان زخم عفونی را برایتان شرح میدهد. همچنین عوامل خطر، عوارض، زمان مراجعه به پزشک و درمان پزشکی را پوشش میدهد.
چگونه زخم عفونی را تشخیص دهیم؟
زخم عفونی معمولاً به جای بهتر شدن به مرور بدتر میشود. هر گونه درد، قرمزی و تورم معمولاً شدت بیشتری خواهد داشت. شدت قرمزی اطراف زخم نسبت به رنگ انگشت شست فرد اگر مقایسه شود منبع قابل اعتمادتری است، که ممکن است نشان دهنده عفونت باشد.
عفونت زخم همچنین میتواند منجر به علائم دیگری شود، مانند:
- پوست گرم اطراف زخم
- ترشحات زرد یا سبز از زخم
- بوی نامطبوع زخم
- رگه های قرمز روی پوست اطراف زخم
- تب و لرز
- درد
- تهوع و استفراغ
چه چیزی باعث ایجاد زخم عفونی میشود؟
هنگامی که باکتری وارد بریدگی یا زخم میشود، زخم ها عفونی میشوند. باکتری های رایجی که ممکن است باعث عفونت زخم شوند عبارتند از:
- استافیلوکوکوس اورئوس
- سودوموناس آئروژینوزا
- اشریشیا کلی (E. Coli)
- پروتئوس
- اسینتوباکتر بومانی/همولیتیکوس
- استرپتوکوک
جلوگیری از ایجاد زخم عفونی
افرادی که دارای زخم کوچک عفونی هستند ممکن است بتوانند زخم را در خانه درمان کنند. اگر فردی بخواهد تشخیص دهد که بریدگی او آلوده است یا خیر، میتواند با دنبال کردن این مراحل شروع کند: (این مراحل به فرد کمک می کند از بریدگی یا زخم در برابر عفونت محافظت کند.)
- اطمینان حاصل کنید که تمام تجهیزات لازم تمیز هستند. به عنوان مثال، اگر از موچین استفاده میکنید، ابتدا آن را با الکل تمیز کنید.
- دست هایتان را کاملا با آب گرم و صابون بشویید، سپس آن ها را بشویید و خشک کنید.
- اگر خونریزی فعال وجود دارد، باند یا گاز تمیزی را روی زخم نگه دارید و فشار دهید تا متوقف شود.
- برش یا خراش را با ریختن آب گرم روی آن به مدت چند دقیقه تمیز کنید. از آب گرم و صابون برای تمیز کردن پوست اطراف استفاده کنید، اما از قرار دادن صابون در زخم خودداری کنید.
- اطمینان حاصل کنید که هیچ کثیفی یا زباله، مانند چمن یا شن، در زخم وجود ندارد.
- برای از بین بردن زباله ها، یا از موچین استفاده کنید یا با احتیاط و به آرامی زخم را با یک پارچه نرم و مرطوب بمالید.
- در صورت تمایل، یک لایه نازک از پماد ضد عفونی کننده یا ژله نفتی روی برش یا خراش بمالید.
- قبل از پوشاندن آن با گاز یا باند، اجازه دهید پوست در هوا خشک شود. معمولاً نیازی به پوشاندن بریدگی ها و خراش های جزئی نیست.
- زخم را بلافاصله با ریختن آب تمیز روی آن به مدت چند دقیقه بشویید. سپس پوست اطراف زخم را با آب گرم و صابون تمیز کنید. اگر امکان استفاده از آب تمیز وجود ندارد، زخم را با دستمال مرطوب الکلی درمان کنید.
- اجازه دهید پوست در هوا خشک شود.
- یک پماد ضد عفونی کننده روی زخم بمالید.
- آسیب را با گاز یا پانسمان مناسب دیگری محافظت کنید.
نکات دیگر
- حداقل روزی یک بار پانسمان زخم را عوض کنید. اگر مرطوب یا کثیف شد بلافاصله آن را تعویض کنید.
- هر روز زخم را به آرامی بشویید.
- از استفاده از پراکسید هیدروژن یا ید روی زخم خودداری کنید زیرا ممکن است در برخی افراد باعث تحریک پوست شود. اگر سایر پمادهای ضد عفونی کننده باعث تحریک پوست میشوند، استفاده نکنید.
- پوست را نکنید، زیرا میتواند منجر به جای زخم، کندی بهبودی و افزایش خطر عفونت شود.
- اگر زخم طی ۱ تا ۲ روز بهبود نیافت به پزشک مراجعه کنید.
درمان زخم عفونی
عفونت های شدیدتر زخم نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند، به ویژه آنهایی که علائم دیگری مانند تب، احساس ناخوشی یا ترشح و رگه های قرمز از زخم دارند. پزشکان میتوانند عفونت باکتریایی را با آنتی بیوتیک درمان کنند. برای درمان کامل عفونت و جلوگیری از مقاوم شدن باکتری ها به دارو، فرد باید دوره آنتی بیوتیک را کامل کند.
علاوه بر تمیز کردن، برخی از زخم ها ممکن است نیاز به درمان بیشتری داشته باشند. اگر بریدگی بزرگ یا عمیق باشد، ممکن است پزشک یا پرستار مجبور شود از بخیه برای بستن آن استفاده کند. آنها اغلب میتوانند برش های کوچکتر را با چسب پزشکی یا نوارهای نوار ببندند.
اگر زخم حاوی بافت مرده یا کثیف باشد، پزشک ممکن است این بافت را با روشی به نام دبریدمان خارج کند. دبریدمان باید باعث بهبودی شود و از گسترش عفونت جلوگیری کند. افرادی که حیوان گاز گرفتگی یا زخم ناشی از اشیای کثیف یا زنگ زده دارند ممکن است در معرض خطر کزاز باشند و نیاز به تزریق واکسن کزاز داشته باشند.
کزاز یک بیماری بالقوه کشنده است و زمانی رخ میدهد که باکتری های خاصی وارد بدن میشوند و سمومی را آزاد میکنند که بر اعصاب تأثیر میگذارد. علائم کزاز میتواند شامل اسپاسم عضلانی دردناک، قفل شدن فک و تب باشد.
عوامل خطر
بریدگی ها و سایر شکستگی های پوست زمانی که باکتری ها وارد زخم میشوند و شروع به تکثیر میکنند، میتوانند عفونی شوند. این باکتری ممکن است از پوست اطراف، محیط خارجی یا جسمی که باعث آسیب شده است باشد. تمیز کردن و محافظت مناسب از زخم برای کاهش خطر عفونت مهم است.
خطر عفونت زخم بیشتر است اگر:
۱. زخم بزرگ، عمیق یا دارای لبه دندانه دار است
۲. خاک یا ذرات خارجی که وارد زخم شده اند
۳. علت زخم گاز گرفتن حیوان یا شخص دیگری بود
۴. علت زخم جراحتی بود که شامل یک جسم کثیف، زنگ زده یا حاوی میکروب بود
برخی از شرایط بهداشتی و عوامل محیطی نیز میتوانند خطر عفونت را افزایش دهند:
۱. دیابت
۲. سیستم ایمنی ضعیف. مانند افراد مبتلا به HIV یا کسانی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف میکنند. به عنوان مثال، عدم تحرک در افرادی که بیشتر وقت خود را در رختخواب میگذرانند.
۳. افزایش سن. افراد مسن بیشتر در معرض خطر عفونت زخم هستند
۴. کمبود مواد مغذی و ویتامین
۵. به ندرت، زخم های برش ناشی از روش های جراحی نیز میتوانند عفونی شوند. این مورد در حدود ۲ الی ۴ درصداز افرادی که تحت عمل جراحی قرار میگیرند رخ می دهد.
عوارض زخم عفونی
اگر فردی زخم عفونی فردی درمان نشود، عفونت میتواند به سایر قسمتهای بدن سرایت کند که ممکن است منجر به عوارض جدی شود، از جمله:
سلولیت
سلولیت عفونت لایههای عمیقتر و بافتهای پوست است و میتواند باعث تورم، قرمزی و درد در ناحیه آسیبدیده شود. علائم دیگر میتواند شامل تب، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ باشد.
استئومیلیت
این مورد یک عفونت باکتریایی استخوان است و علائم آن شامل درد، قرمزی و تورم در اطراف ناحیه عفونی است. خستگی و تب علائم دیگری هستند که ممکن است مبتلایان به استئومیلیت را تحت تاثیر قرار دهند.
سپسیس
سپسیس یک واکنش ایمنی شدید است که گاهی اوقات ممکن است با ورود عفونت به جریان خون رخ دهد. سپسیس میتواند منجر به نارسایی های متعدد ارگان ها شود و تهدید کننده زندگی است. طبق گزارش CDC، سالانه نزدیک به ۲۷۰۰۰۰ نفر در ایالات متحده به دلیل سپسیس جان خود را از دست میدهند.
فاسیای نکروزان
این مورد هم زمانی که عفونت باکتریایی به بافتی به نام پوشش فاسیال که در اعماق زیر پوست قرار دارد گسترش یابد، نادر است. فاسیای نکروزان یک اورژانس پزشکی است که باعث آسیب و درد شدید پوست میشود و میتواند در سراسر بدن پخش شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
فردی که زخم عفونی دارد باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشد اگر:
- زخم بزرگ، عمیق یا دارای لبه های دندانه دار است
- لبه های زخم کنار هم نمیمانند
- علائم عفونت مانند تب، افزایش درد یا قرمزی، یا ترشح از زخم رخ میدهد
- نمیتوان زخم را به درستی تمیز کرد یا تمام زباله ها مانند چمن یا شن را از بین برد
- علت زخم نیش یا جراحت ناشی از یک شی کثیف، زنگ زده یا کثیف بود
- اگر خون از زخم فواره میزند یا اگر فشار به زخم باعث توقف خونریزی نمیشود
در تمام موارد بالا فرد باید به دنبال مراقبت های فوری پزشکی باشد
سوالات متداول
چگونه بفهمم زخمم در حال بهبود است یا عفونی شده است؟
علائمی که نشان میدهند زخم به درستی بهبود نمییابد و ممکن است عفونی شده باشد عبارتند از:
احساس گرما در لمس، تورم، ترشح یا چرک، درد طولانی مدت یا تب
آیا زخم یا بریدگی عفونی به خودی خود بهبود مییابد؟
برخی از عفونت های جزئی زخم میتوانند به خودی خود بهبود یابند، اما اگر زخم شروع به تخلیه بیشتر کند، قرمزی اطراف گسترش مییابد، یا اگر فرد دچار تب شود، فرد باید به دنبال مراقبت های پزشکی بیشتر باشد.
چگونه میتوانم بفهمم که فاسیای نکروزان دارم؟
هنگامی که فردی مبتلا به فاسیای نکروزان است، ممکن است درد شدیدی را تجربه کند که با گذشت زمان بدتر شده و علائمی شبیه آنفولانزا را تجربه کند. همچنین ممکن است دچار کم آبی شوند. فردی که این علائم را دارد باید فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشد.
بدون درمان سریع، زخم متورم شده و ممکن است بنفش شود. این نشانه بافت در حال مرگ یا نکروز است. سپس عفونت فراتر از محل زخم اولیه گسترش مییابد و میتواند بسیار خطرناک باشد.
کلام آخر
اگر باکتری وارد زخم شده و در داخل زخم تکثیر شود، عفونت زخم ممکن است رخ دهد. تمیز کردن و پانسمان فورا بریدگی ها، چراها و سایر زخم های کوچک بهترین راه برای جلوگیری از عفونت است. با این حال، افرادی که زخمهای بزرگتر، عمیقتر یا جدیتر دارند، باید از یک متخصص زخم دیده برای درمان آسیب استفاده کنند.
علائم و نشانه های عفونت زخم شامل افزایش درد، تورم و قرمزی در اطراف ناحیه آسیب دیده است. یک فرد ممکن است بتواند عفونت خفیف یک زخم کوچک را با تمیز کردن و ترمیم زخم در خانه درمان کند.
با این حال، عفونت های شدیدتر زخم نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند، به ویژه با تب، احساس ناخوشی، یا ترشح و رگه های قرمز از زخم.
بدون دیدگاه