سوختگی پوست یکی از شایعترین اتفاقاتی است که ممکن است در اثر عوامل مختلفی مانند گرمای زیاد، الکتریسیته، اصطکاک شدید و … پیش بیاید. بسته به اثری که عامل سوختگی روی پوست میگذارد، این سوختگی ممکن است که درجات مختلفی داشته باشد.
بهطورکلی درجات سوختگی بین ۱ تا ۴ متفاوت است که در این میان، سوختگی نوع اول، با نام سوختگی سطحی نامیده میشود. این نوع از سوختگی، شایعترین نوع سوختگی است که اثر اصلی آن تنها روی لایههای بیرونی و سطح پوست دیده میشود.
هرچه درجه سوختگی بیشتر باشد، عامل سوختگی به سطوح بالاتری اثر گذاشته و آنها را از بین میبرد. در سوختگیهای سطحی، معمولاً نیاز به طی مدتزمان درمان کوتاهی وجود دارد و فرد آسیبدیده در ناحیه سوختگی احساس سوزش میکند که رفتهرفته بهبود مییابد. بنابراین برای درمان سوختگیهای سطحی، میتوان از داروهای مسکن استفاده کرد و منتظر بهبود شرایط لایههای پوستی شد. این در حالی است که سوختگیهای شدیدتر نمیتوانند به این سادگی بهبود یابند و نیاز به مراقبتها و راهکارهای بسیار بیشتری دارند.
سوختگی سطحی در افراد دارای سن پایین (مانند کودکان و نوجوانان) و یا افراد سالمند میتواند بسیار دردناکتر بوده و مدتزمان بیشتری برای بهبود را می طلبد. بنابراین لازم است که هر عاملی را که امکان سوختگی سطحی را در این افراد به وجود میآورند، حذف یا تا حد زیادی کنترل کرد.
علائم سوختگی درجه اول از یک دیدگاه کلی
سوختگی سطحی یا درجه اول که شایعترین نوع سوختگی است و ممکن است در اثر عوامل مختلفی پیش بیاید، علائمی متفاوت از انواع دیگر سوختی دارد. در این نوع از سوختگی، لایه سطحی پوست که با نام روپوست یا اپیدرم شناخته میشود، دچار تغییرات ظاهری و از بین رفتن بافت سطحی شده و فرد آسیبدیده، التهاب و قرمزی روی آن را مشاهده میکند.
البته نکته مهم این است که تاولی زده نمیشود و تنها قرمزی و التهاب پوست که به دلیل از بین رفتن سلولهای پوستی به وجود میآید، نشان ظاهری این نوع از سوختگی است. در این حالت، بافت روی پوست به شکلی ملتهب و خشک درمیآید و بین ۵ الی ۱۰ روز طول میکشد تا بهبودی کامل صورت گیرد. همچنین فرد آسیبدیده در این مدت ممکن است که درد پیوستهای را روی عضو خود احساس کند و از سوی دیگر، پوست او در هنگام ترمیم، پوستهپوسته شود. نمونهای از این سوختگی را میتوان در آفتاب سوختگی یا تماس با یک جسم داغ مشاهده کرد.
وسعت سوختگی سطحی هم میتواند کم، متوسط و زیاد باشد. برای نمونه، سوختگی یک انگشت از دست جزو سوختگیهای با وسعت کم و سوختگی کامل یک دست، جزو سوختگیها وسیع است. بسته به وسعت سوختگی، گاهی بهتر است که سوختگیهای سطحی وسیع در بیمارستانها و مراکز درمانی و تحت نظر پزشک درمان شوند. سوختگیهای سطحی وسیعتر ممکن است که عواقب بیشتری مانند شوکزده شدن فرد آسیبدیده یا سفیدی لبها و پوست بدن او هم داشته باشد.
راهکارهای پیشگیری از سوختگی سطحی
برای پیشگیری از بروز سوختگیهای سطحی، راهکارهای زیادی وجود دارد. برای نمونه، استفاده از ابزارهای آشپزخانه استاندارد با دستهها و پایههای محکم، استفاده از کرم ضدآفتاب برای ماندن در مدت طولانی زیر نور شدید خورشید، استفاده از محافظ برای سیستمهای گرمایشی و … که همگی جزو راهکارهای پیشگیری از سوختگی محسوب میشوند.
راهکارهای ترمیم سوختگی سطحی
ترمیم سوختگی سطحی معمولاً بسیار ساده است و خود شخص نیز میتواند امکانات لازم برای ترمیم را فراهم کند. البته نباید فراموش کرد که این ترمیم و سادگی آن، بستگی به حجم سوختگی نیز دارد. یکی از راهکارهای ساده برای ترمیم، خنک کردن عضو آسیبدیده با آب و استفاده از پانسمانهای مناسب برای پوشاندن آن می باشد.
همچنین استفاده از مسکن و قرصهای التیام درد مانند انواع پاراستامول نیز میتواند تا بهبودی کامل فرد کمک حال او باشد. گیاه آلوئهورا هم جزو گیاههایی است که خواص التیامبخشی و درمانی دارد و میتوان روی بخش سوخته بدن، مقداری از آن را قرار داد. به یاد داشته باشید که سوختگی هرگز با یخ درمان نمیشود، بلکه این راهکار غیرمفید باعث تشدید درد و التهاب بیشتر عضو آسیبدیده نیز خواهد شد.
نکته مهم دیگر این است که استراحت زیاد ممکن است که باعث ضعیف شدن عضو آسیبدیده شود. بنابراین بهتر است که حتی در دوره درمان هم، با ایجاد حرکات نرمشی یا تحرک آن بخش از بدن، از بروز تضعیف عضلانی ممانعت شود.
در مجموع باید گفت که سوختگی سطحی، ممکن است برای هر فردی پیش بیاید و نکته مهم در اینجا، چگونگی درمان سوختگی است که باید بسیار موردتوجه قرار گیرد. میزان سوختگی سطحی در افراد مختلف، به دلیل حساسیت پوست و یا شرایط سنی آنها، میتواند متفاوت باشد. سوختگی سطحی معمولاً طی مدتزمانی کمتر از یک هفته درمان میشود و در این مدت، فرد باید از التهاب بیشتر و دست زدن مداوم به عضو آسیبدیده خود اجتناب کند.
بدون دیدگاه