زخم بستر درجه 4 پیشرفته ترین نوع زخم بستر است. این درجه زمانی رخ می دهد که زخم بستر درجه 3 به درستی درمان نشود. این مرحله می تواند منجر به عفونت های بسیار خطرناکی در بیمار شود. طبق آخرین گزارشات آژانس تحقیقات و کیفیت مراقبت های بهداشتی، زخم بستر باعث مرگ بیش از 60 هزار نفر در سال می شود. این موضوع اغلب نتیجه غم انگیز بی توجهی به خانه سالمندان است.
در ادامه به بررسی دقیق این عارضه بسیار خطرناک از ابعاد مختلف می پردازیم.
زخم بستر درجه 4 چیست؟
زخم بستر درجه 4 شدیدترین نوع زخم بستر است که به آن زخم فشاری یا زخم فاقد رگ نیز گفته می شود. این مرحله با زخم عمیقی مشخص می شود که به ماهیچه ها، رباط ها یا حتی استخوان بیمار نیز می رسد. این دسته از زخم ها اغلب باعث درد شدید، عفونت، جراحی های تهاجمی و حتی مرگ می شوند.
زخم در این مرحله ممکن است ناشی از غفلت تاسف بار کارکنان خانه سالمندان باشد. اگر کارکنان خانه سالمندان موفق به درمان درجات اولیه زخم بستر نشوند، ممکن است سالمندان به این درجه سخت و شدید زخم مبتلا شوند.
خصوصیات ظاهری زخم بستر درجه 4
مرحله 4 این عارضه با مشخصه آسیب شدید بافتی، بزرگ ترین و عمیق ترین مرحله از بین تمام درجات زخم بستر است. این درجه از زخم ها مانند دهانه های قرمز رنگ در پوست به نظر می رسند و ماهیچه ها، استخوان ها و تاندون ها ممکن است در انتهای زخم قابل مشاهده باشد.
زخم بستر درجه 4 ممکن است دارای بوی بد و چرک نشتی باشد. علاوه بر این موضوع، ممکن است زخم با بافت مرده تیره یا زرد رنگی احاطه شود.
به طور خلاصه علائم زخم بستر درجه 4 شامل موارد زیر است:
- پوست سیاه شده
- ترشح چرک
- تب
- پوست داغ
- بوی نامطبوع
- زخم باز که استخوان یا بافت را نمایان می کند
- لبه های قرمز
- تورم در اطراف زخم
عوامل موثر در ابتلا به زخم بستر
اگر آسیب های ناشی از فشار در مراحل اولیه ابتدا به درستی درمان نشود، این عارضه به خطرناک ترین درجه خود، یعنی زخم بستر درجه 4 می رسد.
همه انواع و درجات زخم بستر زمانی ایجاد می شوند که عواملی مانند فشار، برش و اصطکاک خون رسانی به پوست را قطع می کنند. اگر درمان مناسب برای این دسته از بیماران در نظر گرفته نشود، از دست دادن خون می تواند باعث مرگ پوست و ایجاد زخم شود.
زخم بستر در خانه سالمندان اغلب نتیجه مراقبت نامناسب یا ناکافی کارکنان است. زخم بستر در سالمندان اتفاق می افتد اگر کارکنان اشتباهات و مشکلات زیر را داشته باشند.
به دلیل کمبود نیروی انسانی نتوانند از هر سالمند ساکن آن محل به اندازه کافی مراقبت کنند
کم آبی یا سوء تغذیه که می تواند در بهبود یا بدتر شدن حال بیمار موثر باشد، درمان نشود
توجه نکردن یا درمان نکردن زخم ها در مراحل اولیه به دلیل کمبود وقت
رها کردن سالمندان با مشکلات حرکتی در تخت یا ویلچر برای مدت زمان طولانی
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به زخم بستر درجه 4 هستند؟
هر فردی که مبتلا به زخم بستر در مراحل پایین تر است در معرض خطر ابتلا به زخم بستر درجه 4 نیز قرار دارد. با این حال، برخی بیماران ممکن است بیشتر مستعد این نوع آسیب باشند. از جمله این بیماران می توان به موارد زیر اشاره کرد.
افراد کم تحرک و با تحرک محدود
حرکت کلید جلوگیری از پیشرفت زخم بستر در هر مرحله است. اگر یک فرد مسن نتواند به تنهایی حرکت کند، ممکن است ساعت ها در همان حالت بنشیند یا دراز بکشد. این امر می تواند جریان خون را در پوست آنها قطع کرده و فرد را در معرض خط ابتلا به زخم بستر درجه 4 قرار دهد.
کسانی که در خانه سالمندان سکونت دارند
آن دسته از ساکنان خانه سالمندان که مشکلات حرکتی دارند، برای این که بتوانند تحرک داشته باشند، به کمک کارکنان آن مرکز نیاز دارند. تحرک مهم ترین و ساده ترین روش در پیشگیری از ابتلا به زخم بستر است؛ به همین دلیل است که در صورت نادیده گرفته شدن این نیاز توسط کارکنان، افراد در معرض خطر ابتلا به زخم بستر درجه 4 قرار می گیرند.
برخی از مراکز ممکن است به دلیل مشکلاتی از جمله کمبود نیروی انسانی یا آموزش نادرست و ناکافی کارکنان در مورد اهمیت این موضوع، در پیشگیری از زخم موفق نباشند. پیشگیری نامناسب و ناکافی احتمال ابتلای افراد به این عارضه را بالا می برد.
افرادی که از آلزایمر یا زوال عقلی رنج می برند
اگر ساکنین خانه سالمندان دارای اختلالات روانی باشند و دچار زخم بستر شوند، ممکن است به دلیل شرایط خاص خود نتوانند در مورد این شرایط به مسئولین آن مرکز اطلاع دهند. این افراد به مراقبت ویژه و بیشتری نیاز دارند.
علاوه بر این موضوع این افراد در احساس درد نیز دچار مشکل می شوند. ممکن است فراموش کنند که درد داشته اند یا متوجه نباشند که دردی که اکنون حس می کنند چقدر زیاد و آزاردهنده است.
علاوه بر موارد ذکر شده، اگر فرد سالمند مشکلات دیگری از جمله مشکلات عروقی و جریان خون، دیابت یا تغذیه نامناسب داشته باشند، بیشتر از بقیه افراد در معرض خطر ابتلا به زخم بستر درجه 4 قرار می گیرند.
تشخیص زخم بستر درجه 4
پزشک معالج این مرحله از زخم بستر را از طریق ظاهر آن تشخیص می دهد. در زخم بستر درجه 4، اندازه بستر زخم بزرگ تر از لایه بافت چربی بدن عبور کرده و ماهیچه ها، رباط ها یا حتی استخوان را نمایان می کند.
با این حال امکان دارد که پزشک معالج نتواند در برخی موارد مراحل آخر زخم را به درستی تشخیص دهند. زخم بستر
درجه 4 ممکن است در ابتدا به صورت زیر تشخیص داده شود.
ناپایدار: در برخی موارد پزشک نمی تواند به سادگی کف یک زخم را ببیند، نیاز است که در این موارد زخم را تمیز کند تا بتواند تشخیص درستی در مورد مرحله آن بدهد.
مشکوک به آسیب بافتی عمیق: این تشخیص زمانی اتفاق می افتد سطح پوست بیمار شبیه زخم مرحله 1 یا 2 باشد، اما در واقع بافت های عمیق زیر آن تحت تاثیر زخم قرار گرفته باشند.
پیشگیری از ابتلا به زخم بستر درجه 4
مانند بسیاری از آسیب های دیگر، زخم بستر درجه 4 با مراقبت مناسب و اصولی تا حد زیادی قابل پیشگیری است. در وهله اول با درمان زخم بستر درجه 3 یا زخم بستر در درجات پایین تر، می توان از این عارضه پیشگیری کرد.
کارکنان خانه سالمندان با رعایت موارد زیر می توانند از ابتلا افراد مسن به این عارضه جلوگیری کنند.
زخم بستر در مراحل اولیه را با دقت زیر نظر بگیرید که از بهبودی کامل آن ها اطمینان حاصل کنید.
در صورت عدم بهبود زخم بستر، با پزشکان تماس بگیرید.
اطمینان از دسترسی ساکنین به وعده های غذایی، آب و رعایت بهداشت پوست
درمان زخم بستر در مراحل اولیه در اسرع وقت با شیوه های مناسب و اصولی مراقبت از زخم
جمع بندی
در طول مقاله سعی شد که درمورد زخم بستر اطلاعات کامل و جامعی در اختیارتان قرار بگیرد. زخم بستر درجه 4، عارضه ای بسیار مهم و سخت است و بهترین کار در برابر آن، پیشگیری از آن است.
آگاهی درمورد خطرات و مشکلات فراوانی که زخم بستر برای افراد به همراه دارد باعث می شود که افراد هر چه بیشتر از سلامت خود و سالمندانشان مراقبت کنند.
بدون دیدگاه