تروما در علم پزشکی و روانشناسی تعاریف متفاوتی دارند. در علم پزشکی به انواع جراحت، شوک و آسیب‌هایی که بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند و توسط یک عامل بیرونی ایجاد شده‌اند، تروما گفته می‌شود. در صورتی که در علم روانشناسی، به آسیب‌هایی که از عامل درونی ایجاد می‌شود، تروما می‌گویند. ما در این مقاله قصد داریم با ترومای پزشکی آشنا شویم و درباره آسیب‌های آن، صحبت کنیم.
تروما چیست و چند نوع دارد؟
هر عاملی که بر اثر افزایش انرژی ورودی به بدن، باعث آسیب به بدن شود، تروما گفته می‌شود. ترومای مکانیکی، ضربه‌ای، حرارتی و شیمیایی از انواع تروما هستند. تروما را به چهار دسته تقسیم‌بندی می‌کنند.
- ترومایی که بر اساس مکانیسم آسیب ایجاد می‌شوند همچون حوادث ترافیکی، سقوط، تصادف.
- ترومایی که بر اثر آسیب بر قسمت‌هایی از بدن ایجاد می‌شود همچون ترومای سر و ترومای شکم. برای مثال اگر شخصی دچار ترومای سر شده باشد، یعنی به بخشی از ناحیه سر وی، در اثر جسم خارجی، آسیب وارد شده است.
- ترومایی که بر اساس عامل ایجاد کننده نام‌گذاری می‌شود. برای مثال، ترومای نافذ شکم که با شیء برنده ایجاد شده است.
اگر شخصی دچار تروما شد، چه کار کنیم؟
مسئولین اورژانس باید با انجام فوریت‌های پزشکی، اقدام به درمان و جابجایی فردی که دچار تروما شده است، کنند. ازآنجایی که در تروما، آسیب‌های شدیدی را شاهد هستیم، از هرگونه جابجایی بیمار توسط افراد ناآگاه باید خودداری شود. ممکن است تروما به نقاط حساسی همچون نخاع بیمار آسیب رسانده باشد. در این صورت هرگونه جابجایی ممکن است عواقب جبران‌ناپذیری را برای بیمار به همراه داشته باشد.
مراقبت از مصدومین ترومایی
معمولاً در مصدومین ترومایی، خونریزی را مشاهده می‌کنیم. این خونریزی ممکن است توسط یک ضرب و شتم ساده رخ داده باشد و گاهی ممکن است تصادفات شدید و سقوط از ارتفاع، باعث ایجاد آن شده باشند. در تروماهایی که با وسایل برنده و تیز، ایجاد شده‌اند، اندام‌های بدن تحت تأثیر قرار می‌گیرند. ممکن است در تروما بریدگی در سطح بدن مشاهده نشود اما خونریزی از اندام‌هایی همچون دهان، بینی و گوش ایجاد شود. برای مراقبت از مصدومین ترومایی باید چندین نکته رعایت شود.
رسیدگی سریع به وضعیت بیمار
مصدومین ترومایی باید فوراً تحت رسیدگی قرار بگیرند. خونریزی شدید در این مصدومین، باید فوراً قطع گردد تا منجر به مرگ بیمار نشود. در این وضعیت، پرستاران با کنترل خونریزی ماژور، قدم بزرگی در سلامت بیمار برمی دارند. بعد از قطع خونریزی باید اندام‌هایی که آسیب دیده‌اند شناسایی شوند و اگر شیء برنده و تیزی درون اندام‌ها، قرار گرفته، توسط جراح بیرون آورده شود. مطلقاً نباید این شیء بدون صلاح‌دید جراح خارج شود چرا که گاهی با خارج سازی آن، خونریزی شدیدی ایجاد می‌شود که منجر به مرگ بیمار خواهد شد.
استفاده از بانداژ بعد از درمان اولیه
هر درمانی که برای مصدومین تروما انجام شود، در مرحله بعدی نیاز به بانداژ و پانسمان دارد. نوع پانسمان و بانداژ بستگی به نوع تروما دارد. پانسمان ترومایی که در آن زخم‌های بزرگ و عمیق ایجاد شده باشد، با پانسمان تروماهایی که از سوختگی ایجاد شده‌اند متفاوت است. پانسمان‌های نوین نقش مهمی در درمان انواع تروما دارند. در پانسمان‌های نوین سوربکت، یک عامل مهم برای درمان سریع‌تر زخم‌ها وجود دارد. این پانسمان‌ها با ایجاد محیطی مرطوب و عاری از باکتری، باعث تسریع در بهبود زخم‌ها می‌شوند. لایه پیشرفته ای که در پانسمان‌های آماده وجود دارد، باکتری‌هایی را که بر روی زخم ایجاد می‌شود، به طور مرتب به خود متصل می‌کند و محیط زخم را عاری ازباکتری و قارچ می‌کند. بدین ترتیب، سرعت بهبود زخم‌ها، افزایش می‌یابد.
ارزیابی کامل مصدومین ترومایی
نکته مهمی که اصلاً نباید از آن غافل شد، ارزیابی دقیق بیماران ترومایی است. مصدومین تروما طی یک حادثه به این آسیب‌ها دچار شده‌اند و دقیقاً شدت آسیب وارده و مکان آن مشخص نیست. درواقع شاید در ظاهر فقط بخشی از اندام‌ها درگیر تروما شده باشند اما اگر چکاپ کامل انجام شود، ممکن است نقاط دیگری از اندام‌ها که با چشم دیده نمی‌شود، آسیب دیده باشند. از این رو، ارزیابی دقیق بیمار در چنین رخدادهایی الزامی است.
بدون دیدگاه