زخم بستر چیست؟

زخم فشاری یا زخم بستر  (bedsore) آسیب دیدگی و جراحتی موضعی است که سطح پوست و لایه های زیرین آن را در بر می گیرد. زخم فشاری یا زخم بستر معمولا در نقاطی از بدن که استخوان باعث برجستگی پوست شده است، در اثر فشار به پوست آن قسمت، ایجاد می شود. کشیدگی، اصطکاک و برش نیز در ترکیب با فشار می توانند باعث ایجاد زخم بستر شوند. پشت و نشیمن گاه، پشت شانه ها و لگن از نقاط مستعد تشکیل زخم بستر هستند. زیرا این نقاط در تماس بیشتری با استخوان هستند و هنگامی که نیروی خارجی نیز به آن ها وارد شود، گردش خون در این نواحی مختل شده و در نتیجه بافت زنده آن دچار آسیب جدی و زخم می شود.

زخم بستر در اثر فشار وارد شده بر بافت های نرم پوست به وجود می آید، این فشار وارد شده، باعث اختلال درجریان خون تغذیه کننده پوست می شود. بریدگی نیز  رگ های خونی ظریف سطح پوست را به طرف لبه های زخم کشانده و باعث قطع موقتی جریان خون و تغذیه بافت آسیب دیده می شود. در سالمندان به دلیل آن که ساختار پوست آن ها ضعیف و فرسوده شده است، زخم های ساده و سطحی نیز دیرتر التیام یافته و درمان می شوند. این مسأله باعث می شود تا زخم های کوچک و سطحی روی پوست سالمندان، مستعد تبدیل شدن به زخم های گسترده و عمیق باشند. بنابراین ضرورت رسیدگی و مراقبت صحیح از زخم بستر و انواع دیگر آسیب دیدگی پوستی در سالمندان به خوبی واضح است.

زخم فشاری یا زخم بستر معمولا در افرادی به وجود می آید که توانایی حرکت کردن ندارند و نمی توانند وضعیت خود را تغییر دهند؛ مانند بیمارانی که بستری بوده و قادر به حرکت نیستند، یا معلولینی که دائما روی ویلچیر می نشینند. عوامل دیگری نیز هستند که می توانند در میزان تحمل پوست در برابر فشار و کشش، تأثیر گذار باشند، اما مهم ترین فاکتور در ایجاد زخم بستر، ناتوانی از حرکت است. این عامل به تنهایی و یا در کنار عوامل دیگر، خطر ابتلای بیمار به زخم بستر را افزایش می دهد.

از جمله دیگر عواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به زخم بستر می شود می توان از : سوء تغذیه ناشی از کمبود پروتئین، مشکل microclimate (رطوبت دائمی پوست به دلیل عرق کردن یا بی اختیاری در دفع ادرار)، بیماری هایی که جریان خون سطحی را کاهش می دهند، فلج یا نوروپاتی نام برد. کهولت سن بیمار، مصرف دخانیات، مصرف دارو های خاص و سایر شرایط پزشکی می تواند روند بهبود زخم بستر را کند کند.

گرچه اغلب اوقات می توان زخم بستر را در مراحل اولیه به راحتی درمان کرد؛ اما درمان زخم بستر در سالمندان و بیماران ناتوان از حرکت، بسیار دشوار می باشد. مهم ترین مسأله در جلوگیری از ایجاد زخم بستر و گسترش زخم بستر های به وجود آمده در بدن بیمار، حرکت دادن و چرخش بدن وی در فواصل منظم و به دفعات زیاد در طول روز و حتی شب است. رژیم غذایی سرشار از پروتئین و ویتامین، خشک نگه داشتن لباس و ملافه ها و دور نگه داشتن پوست از تماس با ادرار و مدفوع نیز نقش بسیار مهمی در کنترل زخم بستر دارند.

 

درجات زخم بستر:

زخم بستر درجه یک: در این مرحله پوست نقاطی از بدن که نزدیک به استخوان هستند (مانند ناحیه بین کمر و نشیمن گاه، پشت شانه ها و لگن) تغییر رنگ داده و از پوست اطراف متمایز شده و به رنگ قرمز در می آید. در این مرحله لایه درم دچار آسیب دیدگی شده است. تشخیص زخم در این مرحله برای بیمارانی که رنگ پوست تیره ای دارند، دشوار تر است.

زخم بستر درجه دو: در این مرحله یک زخم باز  با انتهای صورتی یا قرمز، روی پوست دیده می شود. این زخم عمیق شده، لایه اپیدرم را هم درگیر کرده و از بین برده است. در این مرحله ممکن است عفونت نیز ایجاد شود.

زخم بستر درجه سه: در این مرحله تمامی لایه های پوست ناحیه آسیب دیده، از بین رفته و چربی زیر پوست نمایان می شود. اما استخوان ها و تاندون ها هنوز قابل رؤیت نیستند. زخم بستر درجه سه علاوه بر ایجاد درد و ناراحتی فوق العاده، ممکن است عفونت و ترشحات چرکی نیز ایجاد کند.

زخم بستر درجه چهار: در این مرحله تمامی پوست و حتی لایه چربی زیر پوست، به طور کامل از بین رفته و قسمت هایی از استخوان، ماهیچه ها و تاندون ها قابل رؤیت می باشد.

در مراحل پیشرفته تر ممکن است زخم و بافت های اطراف آن نکروزه (مرگ بافتی) شده و به رنگ سیاه، قهوه ای یا خاکستری در بیایند. در این مرحله بافت های مرده باید به وسیله جراحی یا سایر روش های بالینی برداشته شوند. پاشنه پا یکی از نقاط مستعد برای تشکیل زخم بستر درجه چهار است.

پانسمان زخم بستر سوربکت راهی مناسب برای کنترل عفونت

 امید داریم تا روزی فرا برسد که هیچ بیماری دچار زخم بستر و مشکلات ناشی از آن نشود؛ اما در حال حاضر بیماران زیادی در کشورمان دچار این مشکل می باشند که نیازمند مراقبت های دائمی و دلسوزانه هستند. استفاده از پانسمان زخم بستر سوربکت می تواند در کنترل زخم بستر این عزیزان کمک به سزایی به پرستاران و خانواده ها نماید. پانسمان زخم بستر سوربکت با خاصیت آنتی میکروبیال می تواند عفونت و ترشحات آلوده زخم را در هر بار تعویض پانسمان، از آن دور کند. این نوع پانسمان علاوه بر خاصیت جذب بالا، هیچ نوع ماده دارویی و شیمیایی آزاد نکرده و از این رو استفاده از آن برای تمامی بیماران بی خطر است. پانسمان سوربکت  دارای شکل های متنوع، فوم های چسب دار یا بدون چسب است و این قابلیت سبب می شود تا بیماران در زمان تعویض پانسمان، احساس ناراحتی کمتری داشته باشند.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *